بررسی وظیفه گیربکس 

وظیفه گیربکس، کنترل و تنظیم قدرت ماشین است.

گشتاور تولیدی توسط موتور باید متناسب با نیاز خودرو به چرخ ها منتقل شود.

وظیفه  کنترل وتنظیم این قدرت با گیربکس یا جعبه دنده  خودرو است. درواقع گیربکس به راننده اجازه می دهد تا خودرو را با سرعت های مختلف در شرایط متفاوت کنترل کند.

اهمیت وظیفه گیربکس از این جهت است که هر موتوری قادر به تولید میزان مشخصی از توان و گشتاور است. اما از طریق گیربکس می توان بدون بالا بردن دور موتور و گشتاور، به سرعت دلخواه رسید.

گیربکس در کنار این وظیفه  مهم کارهای دیگری با درجه اهمیت متفاوت نیز انجام می دهد.

مانند: 

پیشگیری از سرعت های ناخواسته: به کمک گیربکس می توان خودرو را در سراشیبی ها و شرایط جاده ای که احتمال خروج سرعت اتومبیل از کنترل وجود دارد را ، به صورت کامل در اختیار راننده قرار داد.

تنظیم جهت حرکت خودرو: به کمک گیربکس می توان جهت حرکت خودرو را به جلو و عقب کنترل کرد و به خودرو ، قدرت حرکت معکوس داد.

انواع گیربکس 

برای بررسی بیشتر وظیفه گیربکس، بهتر است که انواع ان را بشناسیم.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی،در خودروهای جدید ،جعبه دنده یا گیربکس هایی با  انواع مختلف به بازار آمده است.

اسامی جعبه دنده ها عبارتند از:

گیربکس یا دنده ی دستی

گیربکس نیمه اتوماتیک

TipTronicگیربکس اتوماتیک

گیربکسTronic  یا CVT

 گیربکس  XTronix یا DCT

یا گیربکس دو کلاچه

اکثر مردم دنده ی دستی و اتوماتیک را شناخت دارند.

انواع گیربکس ها و نوع کارکرد آن ها

دنده ی دستی

یکی از رایج ترین گیربکس ها در خودروها، استفاده از گیربکس دستی است که به دلیل عملکرد بهترتعویض دنده ها و ارزان تر بودن انتخاب اول خریداران خودروها است.

در این نوع گیربکس (جعبه دنده) دستی، مثل گیربکس پراید یا گیربکس پیکان؛ تعویض دنده ها توسط خود راننده صورت می گیرد.

بسته به نوع خودرو، دنده ها، تعداد متفاوتی دارند. خودروهای داخلی و چینی عموما دارای پنج دنده و یک دنده برای عقب خودرو هستند این در صورتی است که خودروهایی با ۷ یا ۸ دنده هم در بازار جهانی موجود هستند.

مثلا گیربکس زانتیا دارای ۵ دنده است ولی گیربکس خودرو به روزی مثل فورد موستانگ داری ۹ دنده است.

عملکرد کلی گیربکس  دستی

روش استفاده ی دنده دستی، کلاچ را با پای چپ تا انتها فشار دهید و دنده ی مورد نظر را با استفاده از دسته دنده در جهت مورد نظر هدایت کنید  و زمانی که به آرامی پا را از روی کلاچ برمی دارید،گیربکس براساس فرمانی که دادید حرکت می کند.

برای توقف خودرو هایی که دنده ی دستی هستند، حتما کلاچ را فشار دهید؛ در غیر این صورت باعث خاموشی ماشین می شوید .

اکثر افرادی که شروع به رانندگی می کنند کار کردن با کلاچ و تعویض دنده برایشان بسیار مشکل است و باعث خاموش شدن خودرو می شود، بخصوص درترافیک ها که احتمال خاموش شدن ماشین زیاد است.

دنده ی دستی برای تغییر سرعت ناگهانی و معکوس کشیدن خودرو بسیارمناسب است. این نوع گیربکس  دستی، دارای شتاب گیری بهتر و مصرف سوخت کم تری به نسبت گیربکس اتوماتیک است. همچنین هزینه های تعمیر و نگهداری گیربکس دستی هم کم تر از گیربکس  اتوماتیک است.

ولی افرادی که راننده حرفه ای هستند، برای تعویض دنده های خودرو هیچ مشکلی ندارند، بلکه باتعویض هر دنده که سرعت خودرو را بالا می برد، لذت بیشتری می برند.

دنده اتوماتیک

امروزه با پیشرفت تکنولوژی در حوزه خودروسازی شاهد این هستیم که خودروهای با گیربکس اتوماتیک پیشرفت گسترده و زیادی به نسبت سال های قبل داشته اند.

این پیشرفت تکنولوژی و استفاده از هوش مصنوعی در گیربکس  های اتوماتیک باعث محبوبیت افراد مخصوصا بانوان از این نوع گیربکس ها شده است.

عملکرد کلی گیربکس های اتوماتیک

رانندگی با گیربکس اتوماتیک بسیار راحتر از گیربکس  دستی است، مخصوصا زمانی که شما مدام در ترافیک های زیاد در مسیر رفت و امدتان  هستید.

این راحتی به این شکل است که دیگرشما مثل گیربکس دستی مدام در حال گرفتن کلاچ نیستید و فقط متناسب با گازی که به خودرومی دهید، بصورت هوشمند گیربکس ،دنده های خودرو را تعویض می کند.

خود گیربکس های اتوماتیک هم به چهار دسته تقسیم می شوند، که در مقاله های بعدی به صورت مفصل مزایا ومعایب و نحوه عملکرد هر کدام را بیان می کنیم.